Le Corbusier i jego „Zamek na Riwierze”
„Mam zamek na Riwierze, mierzy 3,66 na 3,66 metra. Dla mnie i mojej żony jest niezwykle wygodny i przytulny ”
Le Corbusier jeden z największych architektów XX wieku pokochał morze Śródziemne od pierwszego wejrzenia. Odkąd w latach 30. odwiedził tu dobrych znajomych Eileen Gray i Jeana Baldovici, również architektów, w ich białej modernistycznej willi E1027 malowniczo usytuowanej na wybrzeżu Cap-Martin, nie chciał już spędzać wakacji w innych miejscach. W pejzażu śródziemnomorskim niezwykle cenił światło, kolory, roślinność, uznawał także jego wyjątkowość jako kolebkę europejskiej cywilizacji, jak również prostą architekturę. W 1952 roku zrealizował swoje największe marzenie, zaprojektował drewniany domek letniskowy tuż obok willi swoich przyjaciół.
 |
| Widok na Cabanon z ogrodu, photo Fondation Le Corbusier/ADAGP |
Charles-Édouard Jeanneret-Gris znany jako Le Corbusier urodził się w 1887 roku w Szwajcarii. Architekt, urbanista, projektant wnętrz, malarz, rzeźbiarz, a także literat odznaczył w historii się jako jeden z największych propagatorów modernizmu. Słynny Cabanon, utrzymany w stylu funkcjonalizmu, mierzący całe 15 m2 spełniał wszystkie wymagania słynnego minimalisty, stał się jego azylem, ale także symbolem jego pracy artystycznej. Dom i jego wnętrze to idealne odzwierciedlenie pasji i architektonicznego smaku słynnego architekta.
 | |||
| Od lewej strony (na pierwszym planie) Mireille Rougeot, Jean Badovici, Robert Rebutato, Le Corbusier, Yvonne Le Corbusier na tarasie restauracji Étoile de Mer. Na drugim planie Thomas Rebutato, photo Fondation Le Corbusier/ADAGP |
 |
| Widok na willę E-1027, photo Emmanuel Bougot/Fondation Le Corbusier |
 |
| Le Corbusier w willi swoich przyjaciół, 1939, photo Fondation Le Corbusier/ADAGP |
Zakochany w widoku rozpościerającym się z Cap Martin architekt zaproponował Thomasowi Rebutato właścicielowi restauracji Etoile de Mer, gdzie stołował się wraz ze znajomymi, że kupi od niego niewielki teren przylegający do restauracji. Rodzina Rebutato i Le Corbusier na przestrzeni lat stali się bliskimi przyjaciółmi. Zapewne z tego względu zamiast pieniędzy zaproponował im projekt i budowę pięciu domków letniskowych, które będą przez lata przynosiły dodatkowe dochody. Domki można nazwać spartańskimi, ale za to są niezwykle funkcjonalne, i to z jakim widokiem, projekt opierał się na tych samych zasadach co Cabanon. Architekt ozdobił je abstrakcyjnymi malowidłami inspirowanymi obrazami Mondriana.
 |
| Widok na 5 domków letniskowych, photo Manuel Bougot, Fondation Le Corbusier/ADAGP |
 |
| "Modulor" namalowany na ścianie domków letniskowych, photo Pascal Malosse |
Wróćmy jednak do samego Cabanon, który jest owocem serii projektów badawczych Le Corbusiera określonych w „Modulorze”, dotyczących reguł harmonijnych wymiarów stworzenia perfekcyjnej i przyjaznej przestrzeni do życia idealnie dostosowanej do funkcjonowania człowieka, a także zapewnienie maksymalnego komfortu przy użyciu niewielkiego metrażu. Taką właśnie przestrzeń życiową Le Corbusier stworzył na 15 m2, które pomieściły łóżko, miejsce do pracy twórczej, stół, szafki i półki, wieszak na ubrania, toaletę wraz z umywalką, skoncentrowane w kwadratowej komórce o wymiarach 3,66 m2 na 3,66 m2 i wysokości 2,26 metrów.
 |
| Cabanon w środku, photo Manuel Bougot, Fondation Le Corbusier/ADAGP |
 |
| Cabanon z zewnątrz, photo Anna Lappo-Malosse |
Meble zostały wykonane z dębu i kasztanowca, ścianki działowe ze sklejki. Morze Śródziemne było stałym źródłem inspiracji dla artysty, z tego też względu stół usytuował przy oknie z widokiem na morze. Zasiadając do pracy przy pięknym, kasztanowym stole z przeróżnymi schowkami Le Corbusier mógł rozkoszować się pięknym widokiem na morze i Francuską Riwierę. Artysta osobiście udekorował ściany swojego zamku abstrakcyjnymi malowidłami w żywych, kontrastujących ze sobą kolorach.
 |
| Cabanon w środku, photo Manuel Bougot, Fondation Le Corbusier/ADAGP |
 |
| Cabanon w środku, photo Manuel Bougot, Fondation Le Corbusier/ADAGP |
Jego celem było życie w osmozie z naturą, Le Corbusier brał prysznic na świeżym powietrzu w prowizorycznej łazience pod liśćmi drzewa chleba świętojańskiego. Obok umieścił betonowy stół i siedzisko, które służyły jako miejsce kontemplacji i refleksji. Obok domku wybudował również mały składzik na wszystkie materiały i do przechowywania swoich prac plastycznych. Z zewnątrz dom otoczony jest typowo śródziemnomorską roślinnością m. in. drzewem chleba świętojańskiego, opuncją, juką i agawami. W ogrodzie znajdują się również sosny, eukaliptusy, pistacje, euforbie. Rustykalny charakter drewnianego domu idealnie wtapia się i dopełnia atmosferę tego miejsca.
 |
| Cabanon w środku, photo Manuel Bougot, Fondation Le Corbusier/ADAGP |
Wielki architekt odszedł na zawsze 27 sierpnia 1965 roku, zażywając kąpieli w morzu nieopodal ukochanego Cabanon. 1 września w Cour Carrée w Luwrze odbyła się oficjalna część uroczystości pogrzebowych, natomiast ciało Le Corbusiera spoczęło na cmentarzu na Roquebrune-Cap-Martin.
 |
| Widok z ogrodu przy Cabanon, photo Anna Łappo-Malosse |
Marguerite Rebutato żona Thomasa prowadziła bar Etoile de Mer i nadal zapewniała zakwaterowanie dla wczasowiczów w domkach zaprojektowanych przez Le Corbusiera do 1984 roku. Po jej śmierci cały teren wraz z restauracją, domkami letniskowymi i słynnym Cabanon odziedziczyły ich dzieci. W 2000 roku spadkobiercy podpisali akt darowizny, którego celem było stworzenie obiektu dziedzictwa historii architektury XX wieku otwartego dla szerokiego grona publiczności.
 |
| Widok z ogrodu Le Corbusiera na taras restauracji Etoile de Mer, photo Pascal Malosse |
Obecnie biała modernistyczna willa Eileen Gray E1027 i Cabanon Le Corbusiera wraz z domkami wypoczynkowymi tworzą kompleks architektoniczny Cap Moderne otwarty dla zwiedzających od maja do października po wcześniejszym zapisaniu się na wizytę wraz z oprowadzaniem. Wizyta trwa około dwóch godzin, bilet normalny kosztuje 18 euro, ulgowy 10 euro. Obydwie perełki modernistycznej architektury są wpisane na listę zabytków historycznych we Francji i na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Całość znajduje się pod opieką do „Conservatoire du Littoral”, czyli francuskiej agencji ochrony wybrzeża i fundacji.
Komentarze
Prześlij komentarz